خبرایران : مهدی قزلی مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان گفت: آثار برگزیده معتبر داخلی وارد مرحله سوم داوری میشوند و در غربالگری مرحله اول و دوم قرار نمیگیرند.
به گزارش خبرنگار خبرایران، نشست خبری هفتمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد امروز چهارشنبه هفتم آبان با حضور «مهدی قزلی» مدیر عامل این بنیاد و اصحاب رسانه در بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان برگزار و دراین نشست خبری «مهدی قزلی» با بیان اینکه طی مدت حضورم در بنیاد شعر و ادبیات داستانی وعده برگزاری نشست خبری داده بدم اما به دلیل برخی تغییرات این نشست به تعویق افتاد، اظهار داشت: افزوده شدن سه جایزه شعر فجر، پروین اعتصامی و جلال آل احمد سبب تاخیر به عنوان شرایط جدید بنیاد بود. از این رو زمان نشست مدام به تاخیر می افتاد اما امیدوارم پس از اولین نشست سرعت دیدارها بیشتر شود.
قزلی در ادامه با بیان اینکه جایزه جلال آل احمد یکی از مهمترین جوایز حوزه ادبیات داستانی است تصریح کرد: به دو دلیلی جایزه جلال آل احمد معتبر و ارزشمند شمرده می شود ابراز داشت: نخست اینکه عالی ترین نهاد فرهنگی کشور یعنی شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره آن مصوبه دارد و نشان می دهد اعضا در حوزه ادبیات داستانی پای کار هستند اما اعتبار دوم تعداد جایزه ها و اعتبار سوم اینکه اغلب بحث و حواشی بسیار حول جایزه جلال بوده است، اعتبار سوم نیز بحثها و حاشیههای بسیاری است که در طول برگزاری شش دوره گذشته این جایزه از سوی صنوف مختلف وجود داشته است. امیدوارم برگزاری این جایزه در بنیاد شعر و ادبیات داستانی هم منجر به افزایش اعتبار بنیاد شده و هم بنیاد بتواند بر اعتبار جایزه بیافزاید و ما بتوانیم جایزه را به نحوی شایسته برگزار کنیم.
وی با بیان اینکه برای انتقال جوایز ادبی به بنیاد شعر و ادبیات داستانی رفت و برگشتهای بسیاری وجود داشت به همکاری خانه کتاب اشاره و متذکر شد: اسناد و همه آنچه که از دورههای گذشته این جوایز وجود داشت باید به بنیاد منتقل میشد. مدیرعامل خانه کتاب نیز آخرین دوره را برگزار نکرده بود، اما با این وجود همکاری بسیار خوبی با ما داشتند. همچنین مشکلات دیگری نیز وجود داشت. از جمله اینکه در دوره های گذشته به دلیل ساختار و شرایط خانه کتاب آثار قابل دسترس تر بودند. اما ما باید خود به تهیه کتابها میپرداختیم که طبیعتا نخستین منبع بازهمان مراجعه به خانه کتاب بود. پس شرایط ویژهای برای آغاز به کار جایزه حاکم بود.
مدیر عامل بنیاد ضمن تشریح چگونگی انتخاب اعضای هیات علمی افزود: انتخاب اعضای هیئت علمی به پیشنهاد معاون فرهنگی وزارت ارشاد و تصویب شورای هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی است. یعنی باید صورت جلسه مصوبه آن شورا را تهیه می شد که کار آسانی نبود حکم اعضای شورا توسط وزیر ارشاد اعلام شد و اعضا گردهم نشستند.
وی ادامه داد: دو شب پیش ششمین جلسه اعضای هیئت علمی نیز برگزار شد که در طی آن شیوه نامه جایزه هفتمین دوره جایزه جلال آل احمد آثار سال 92 را بررسی میکند تدوین شده است. همچنین تعیین داوران بخشهای مختلف توسط هیئت علمی جایزه مهمترین وظیفه اجرایی اعضا بود که انجام شده است.
خود را سخنگوی هیئت علمی از این پس معرفی کرد و گفت: سایت جایزه جلال آل احمد از عصر امروز چهارشنبه هفتم آبان راه اندازی می شود و قرار است رزومه اعضای هیئت علمی، آیین نامه مصوب شورای علمی و شیوه نامه سال 93 روی سایت قرار گرفته و در دسترس رسانه ها هم باشد.
وی عنوان کرد: ما بر خلاف برخی جوایز ادبی که گاهی داوران معرفی نمیشوند، حتماً به اقدام به معرفی داوران خواهیم کرد تا مسئولیتپذیری آنان را احیا کنیم اما فعلا اسامی را اعلام نمی کنیم تا شاهد فشارها نباشیم
این سخنگوی جایزه جلال با اعلام خبر افزوده شدن بخش داستان کوتاه خاطر نشان کرد: این بخش پیش از این تجربه برگزیده شدن را داشته است اما امسال با توجه به اینکه هیئت علمی تأکید داشت که جایزه ادبی است و باید ادبیات در آن ادبیت جدی گرفته شود، تصمیم گرفتیم آثار کوتاه را به عنوان یک بخش مجزا بررسی کنیم .
قزلی ضمن تشریح مراحل داوری به برخی ریزش ها اشاره کرد و گفت: مراحلی از داوری را پشت سر گذاشتیم و شاهد ریزش هایی هستیم،اما معتقدم سطح کتابهای انتخابی که در داوریها بالا آمدهاند قابل اعتناست و برخلاف سالهای گذشته است فکر میکنم آثار قابل اعتنایی امسال شاهد باشیم
مدیر عامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی ضمن تاکید بر اینکه با تک تک داوران مذاکره داشته و خواستار دقت ویژه آنان بودیم، ادامه داد: یک مرامنامه اخلاقی بین ما و داوران به امضا رسیده است که آنان سلایق شخصی را درنظر نگرفته، به کیفیت آثار توجه کنند درباره مسائل داخلی جایزه اظهار نظر نکرده و از رأی داوران پشتیبانی کنند. انتخاب نهایی توسط ترکیبی از داوران و اعضای هیئت علمی انجام میشود، هیئت سه نفره داوران در مرحله پایانی به 5 اثر دست پیدا میکنند که هیئت داوری نهایی متشکل از دبیر جایزه ادبی، اعضای هیئت علمی و سه داور اثر برگزیده را انتخاب خواهند کرد.
قزلی در پاسخ به سوالی درباره معرفی اثر برگزیده در حوزه ادبیات، گفت: هیئت علمی نظرش برای این است که جایزه برای اهدا شدن است اما با توجه به اینکه میزان جایزه بالاست حساسیتهایی وجود داشته است. در دوره های گذشته کاربرگی وجود داشت که عدد 80 عدد به ثمر رسیدن یک کتاب در جایزه کتاب سال بود. داوران اینگونه تفسیر میکردند که با توجه به دو برابر بودن جایزه جلال نسبت به جایزه کتاب سال باید این عدد را به 90 افزایش داد بنابراین انتخاب کتاب برگزیده دشوار بود. در عین حال هیئت علمی نظرش این است که 5 اثری را که داوران به مرحله نهایی میرسند اگر انتظار داوران نهایی را جلب نکند خود را ملزم به اعلام برنده نمیدانند.
وی در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس دیگری درباره مفاد شیوه نامه اجرایی اینگونه گفت که: در شیوه نامه مواردی اضافه شده است از جمله اینکه برگزیدگان و دبیران دوره گذشته هرکدام میتوانند سه اثر را به مرحله سوم داوری پیشنهاد کنند. همچنین موسسات و تشکلات صنفی نیز میتوانند سه اثر شایسته را برای حضور در مرحله سوم داوری به دبیرخانه معرفی کنند. علاوه برآن آثار برگزیده جوایز دیگر جوایز داخلی نیز در مرحله سوم راه پیدا میکنند.
وی در مورد شیوه انتخاب اعضای هیات علمی جایزه جلال، با اشاره به مشورت هایی که با معاون فرهنگی وزیر ارشاد در این خصوص داشته است، گفت: پیشنهاد اعضای هیات علمی به صورت رسمی از طرف آقای صالحی به آقای جنتی ارائه شد و آقای جنتی هم حکم آنها را صادر کرد.
سخنگوی جایزه جلال در پاسخ به این پرسش که تعداد آثاری که در دوره هفتم مورد ارزیابی قرار گرفته چند عنوان است و داوریها در چه مراحلی است؟ گفت: ما ابتدا باید یک لیست اولیه از آثار مرتبط با جایزه استخراج میکردیم تا حق کسی ضایع نشود. این فهرست ابتدایی شامل همه عناوین کتابها بود. حتی نام یک مجموعه شعر نیز که اصلا ربطی به جایزه نداشت در فهرست اولیه به چشم میخورد. ما دامنه آثار را باز گرفته بودیم و بعد این فهرست را منتشر کردیم تا اگر کسی کتابی را میشناسند که در فهرست موجود نیست اطلاع دهد. همین طور هم شد. سه یا چهار کتاب جدی از فهرست جا مانده بود که به آن افزوده شد.
وی ادامه داد: در این فهرست 192 اثر در حوزه مجموعه داستان کوتاه، 1644 اثر در حوزه داستان بلند و رمان، 375 اثر نقد ادبی، 1333 اثر در حوزه مستندنگاری و تاریخ روایی گردآوری شد. با تصمیمات هیئت علمی جایزه مبنی بر توجه جدی بر آثار، تعداد بسیاری به ویژه در حوزه مستندنگاری و تاریخ نگاری حذف شدند. در حوزه داستانی نیز برخی کتابها مجموعهای از داستانها و برشهای تاریخی بودند که در تعریف داستان نمیگنجیدند بنابراین آنها نیز حذف شدند. در نتیجه اکنون به عدد معقولی دست پیدا کردیم.