خبرایران: رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی گفت : از 25 سال پیش برای استانداردسازی خط فارسی در فضای مجازی فعالیت داشتهایم و با همکاری سازمان ملی استاندارد پیشنهادها را برای این منظور بررسی میکنیم که خط فارسی جدای از خط عربی برای خودش هویتی مستقل داشته باشد.
به گزارش خبرنگارخبرایران، نشست خبری «فرهنگستان زبان وادبیات فارسی» صبح امروز دوشنبه 18 اردیبهشت ماه 1402 با حضور«دکترغلامعلی حدادعادل» رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی»،«دکتر علی یاری» مدیر روابط عمومی فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و اصحاب رسانه به منظور تشریح جزییات روز پاسداشت زبان و ادبیات فارسی و اعلام برنامههای فرهنگستان درساختمان مرکزی فرهنگستان زبان وادبیات فارسی فرهنگستان برگزار ودراین نشست خبری«دکترغلامعلی حدادعادل» رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در خصوص اعلام واژه گزینیهایی فرهنگستان و زمان ترویج این مصوبات در میان مردم و بهکارگیری آنها در زبان اظظهارداشت: اینکه ما دیر انتخاب میکنیم برای معادل یابی، درست است اما علاج این مشکل آسان نیست چراکه وقتی یک لغت خارجی وارد میشود مثل یک مسافر نیست که وارد کشور میشود و ما بتوانیم اجازه ورود را لغو کنیم.
دکترحدادعادل عنوان داشت: امروز در فضای مجازی، یک لغت با فشار یک دکمه همه جا پخش میشود و کار آسانی نیست اینکه پیدا کنیم واژههای جدید در چه حوزهای وارد شدهاند. اما کار ما این است که به گروههای واژه گزینی فرهنگستان که بیش از هفتاد گروه هستند، بسپاریم که این کارشان در اولویت است.
وی تاکید کرد: ما توجه به این مشکل داشتیم اما تا حدی میتوانیم در این مورد وارد شویم اما کار اصلی برعهده رسانهها است که در مصوب شدن این واژهها موثر باشند. برای مثال اکنون که حساسیت صداوسیما به این موضوع بیشتر شده و تاثیر آن را در بین مردم میبینید و من از شما نیز خواهش دارم این جریان را در رسانههای خود پیگیر باشید. فرهنگستان کارش این است که صحیح این کلمات را پیدا کند اما ترویج آن به دست رسانهها است.
دکتر حدادعادل درخصوص دستور زبان و رسم الخط های سلیقهای هم ابرازداشت: بالاخره در فضای ادبیات امروز و دیروز شاهد برخی نویسندگان هستیم که سلیقه خاصی دارند و البته میتوان گفت نوعی لجبازی بر رسم الخط خاص خود دارند که تقریبا کاری نمیتوان کرد اما خوشبختانه امروز در حوزه دستور رسم الخط شاهد هماهنگی قابل قبولی هستیم.
وی درخصوص اقدامات و فعالیتهای مشترک فرهنگستان برای حضور تاجیکستان مهمان ویژه نمایشگاه کتاب و اینکه چه اقدامی برای مصادره زبان فارسی و شاهنامه در نظر دارند، خاطرنشان کرد : اگر شما منظورتان این است که دیگر کشورهای فارسیزبان درصدد مصادره شاهنامه هستند و ما اقدامی برای جلوگیری آن کنیم، باید بگویم که شاهنامه متعلق به قلمرو وسیع ایرانی است که همه این کشورها از جمله ایران و تاجیکستان و افغانستان در این گستره میگنجند، همانطور که سعدی و حافظ و فردوسی از آن همه این کشورها است. خوشحالیم امسال تاجیکستان مهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی درخصوص برگزاری دورههای ویراستاری برای رسانهها نیز تاکید کرد: ما در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، آمادگی داریم برای رسانهها هم به صورت عمومی هم خصوصی دوره آموزشی ویراستاری برگزار کنیم، همچنان که چندین سال پیش خبرنگاران خبرگزاری فارس چنین دورهای را اینجا دیدهاند.
وی افزود: در مورد فضای مجازی خیلی میتوان صحبت کرد، چراکه ما با طوفانی سهمگین مواجه هستیم که لبهاش فضای مجازی است و نه تنها آسیب برای زبان فارسی بلکه برای هویت کشور. برای این منظور در فرهنگستان گروهی داریم که مسائل زبان فارسی را در فضای مجازی پیگیری میکند و از هر کسی که پیشنهادی سازنده ارائه دهد، استقبال میکند.
دکتر حدادعادل تصریح کرد: از 25 سال پیش برای استانداردسازی خط فارسی در فضای مجازی فعالیت داشتهایم و با همکاری سازمان ملی استاندارد پیشنهادها را برای این منظور بررسی میکنیم که خط فارسی جدای از خط عربی برای خودش هویتی مستقل داشته باشد چرا که تا پیش از این فارسی ذیل خط عربی تعریف میشد و این دست فعالیتها برای بینالمللی کردن خط فارسی انجام دادیم. به همین منظور ، سند بینالمللی نویسه گردانی برای سازمان ملی استاندارد یکی دو ماه پیش مصوب شد و همچنین زبان اشاره ایرانی نیز پیرو انجمن ناشنوایان نیز مستقل شده است.
وی ادامه داد: یکی از راههای تسلط بر فضای مجازی ارتباط بیشتر در این حوزه است و برای اینکه بتوانیم بر فضای مجازی و ویرایش غلط در این زمینه مسلط باشیم، با مرکز ملی فضای مجازی نیز ارتباط گرفتیم.
دکترحدادعادل در خصوص اجرای ویراست جدید خط فارسی و اینکه آیا با مشکلی مواجه بوده، توضیح داد: مشکلاتی نداشتیم اما ویراست را کامل کردیم و ویراست جدید به معنای نقص قبلیها نیست بلکه امکانات پدید آمده در فضای مجازی را که میتواند سامانمند باشد، تکمیل کردیم.
وی با اشاره به فعالیتهای جدید فرهنگستان و ارتباط بیشتر با دانش آموزان و دانشجویان اضافه کرد : سعی کردیم ارتباط بیشتری با دانشجویان و دانشآموزان داشته باشیم به ویژه اینکه درهای فرهنگستان را روی دانشجویان ادبیات فارسی گشودهایم و مرتبا میزبان دانشجویان دکتری ادبیات فارسی سراسر کشور هستیم که در بازدیدهایشان با فعالیتهای فرهنگستان و مسائل آشنا میشوند. همچنین با سازمان دانشآموزی کشور نیز بیش از گذشته مرتبط شدهایم و کارگاههای واژهگزینی برگزار میکنیم.
دکترحدادعادل بیان داشت: ما با یک توفان جهانی شدن جهانیسازی مواجه هستیم که لبۀ آن فضای مجازی است و مسلماً این آسیبی است نه فقط برای زبان فارسی، برای بسیاری از زبانها و هویّت ملّی کشورها بر این اساس همین تحوّلات و گسترش فنّاوریهای رایانهای گروهی به اسم زبان و رایانه فرهنگستان تأسیس کردیم که مسائل زبان فارسی را در فضای مجازی پیگیری میکند.
وی افزود: طبیعی است حجم مطالبی که به زبان فارسی در فضای مجازی است، کمتر از زبان انگلیسی باشد. یکی از مواردی که فرهنگستان از چند سال پیش تا امروز دنبال کرده، استاندارد کردن نویسهها و کارکترهای خط فارسی در فضای مجازی است. ما همین اخیراً توانستیم با همکاری سازمان ملّی استاندارد، پیشنهادها را در سطح سازمان جهانی استاندارد به تصویب برسانیم که خطّ فارسی جدایِ از عربی برای خودش در فضای مجازی اعتبار داشته باشد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی درپایان سخنان خود درخصوص تصویب معادل برای واژههایی که وارد زبان فارسی میشوند معمولاً با تأخیر انجام میشود، درحالی که واژههای قدیمی در ذهن مردم تهنشین شده و جایگزینی واژۀ مصوّب سخت است، با تأیید این موضوع گفت: علاج این مشکل آسان نیست چون واژه که وارد زبان میشود، یک راه معیّن ندارد و نمیتوان به راحتی واژههای نوورود را شناسایی کرد. ما به این مشکل توجه داریم اما تا حدی میتوانیم به آن غلبه کنیم.
بنابراین گزارش، مراسم بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی و پاسداشت زبان و ادب فارسی ساعت 10 صبح روز 25 اردیبهشتماه در تالار قلم کتابخانۀ ملّی برگزار می شود.