خبرایران : معاونت تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش‌وپرورش دستورالعمل پایگاه بهداشت و تغذیه سالم در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ را ابلاغ و فهرست مواد غذایی مجاز قابل عرضه در بوفه مدارس را منتشر کرد.
به گزارش خبرایران ، در ابلاغیه معاون تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش‌وپرورش به مدیران کل آموزش‌وپرورش استان‌های کشور آمده است که با توجه به بیانات مقام معظم رهبری در راستای توجه بیش از پیش به دانش آموزان و آینده سازان کشور و همچنین بر اساس ابلاغیه اجرایی وزیر آموزش و پرورش مورخ ۱۵ شهریور ۱۴۰۱ با موضوع انتقال مدیریت و مسئولیت پایگاه بهداشت و تغذیه سالم مدارس (بوفه) به معاونت تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش، به منظور ارتقای تأمین بخشی از انرژی، پروتئین و مواد مغذی مورد نیاز، ارائه مواد غذایی سالم و جلوگیری از عرضه مواد غذایی کم‌ارزش تغذیه‌ای به آنها، تهیه و تنظیم شده است.
به منظور ارتقای سلامت تغذیه‌ای و ترویج فرهنگ تغذیه سالم در دانش‌آموزان این دستورالعمل باید در کلیه مدارس دولتی و غیردولتی اعم از ابتدایی، متوسطه اول و دوم اجرا می‌شود.
بر اساس این دستورالعمل، سیاست‌گذاری و تعیین خط‌مشی‌های اجرایی پایگاه‌های بهداشت و تغذیه سالم، هماهنگی و برنامه‌ریزی به منظور برگزاری کارگاه‌های تخصصی و نشست‌های آموزشی و توجیهی مورد نیاز، هماهنگی و تسهیل در عملکرد پایگاه‌های تغذیه سالم مدارس، صدور گواهی و مجوز پایگاه بهداشت و تغذیه سالم با امضای معاون تربیت بدنی و سلامت اداره کل آموزش و پرورش استان پس از بازدید از مدارس متقاضی و تأیید کلیه شرایط موجود، جلب مشارکت خیرین، نهادهای دولتی و مردمی برای تجهیز پایگاه بهداشت و تغذیه سالم مدارس و برگزاری دوره صلاحیت‌های حرفه‌ای متصدی مسئول فروش در پایگاه بهداشت و تغذیه سالم بر اساس سرفصل‌های ارسالی از دفتر سلامت و تندرستی برعهده وزارت آموزش‌وپرورش است.
همچنین اخذ مجوزهای لازم از آموزش‌وپرورش، نظارت مستمر بر رعایت دستورالعمل پایگاه بهداشت و تغذیه سالم در مدرسه، همکاری لازم با کارشناسان بهداشت محیط و تغذیه مراکز خدمات جامع سلامت، نظارت هر چه بیشتر بر پایگاه بهداشت و تغذیه سالم از نظر بهداشتی و عرضه مواد غذایی مجاز طبق دستورالعمل ابلاغی، نصب گواهی و مجوز در محل پایگاه بهداشت و تغذیه سالم مدارس و نصب گواهی / کارت تندرستی متصدی پایگاه، فروشنده، آشپز و ... در محل پایگاه بهداشت و تغذیه سالم مدارس جزو وظایف مدیر مدرسه ذکر شده است.
همچنین تاکید شده است که مدیر آموزشگاه، مسئول اصلی پایگاه بهداشت و تغذیه سالم مدرسه است و تصمیم‌گیری در مورد نحوه اداره پایگاه با مسئولیت مستقیم وی است. بدیهی است در صورت عدم دریافت مجوز، مسئولیت با مدیر مدرسه بوده و مطابق با قانون رسیدگی به تخلفات اداری به موضوع رسیدگی می‌شود.
بهداشت مواد غذایی سرد یا گرم
- میوه، سبزی و صیفی‌هایی که به صورت خام مصرف می‌شوند، باید مطابق دستورالعمل‌های مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش به دقت شسته و گندزدایی شوند.
- محصولات غذایی بسته‌بندی شده باید از تولیدات کارخانجات معتبر تهیه و دارای پروانه ساخت، سری ساخت، تاریخ تولید و مصرف باشد (نشان سیب سلامت از سازمان غذا و دارو).
- غذا باید در محلی تمیز و عاری از گرد و خاک، مگس، حشرات و جانوران موذی نگهداری شوند.
- غذاهای خام و پخته را باید در یخچال جدا از هم در ظروف درب دار نگهداری کرد و با هم مخلوط نشود.
- غذاهای پخته شده نباید بیش از نیم ساعت خارج از یخچال نگهداری شوند.
- در تهیه غذا از نمک یددار تصفیه شده که دارای پروانه ساخت از وزارت بهداشت و به مقدار کم استفاده شود.
- از بسته‌بندی و عرضه مواد خوراکی در کاغذهای باطله، روزنامه و کیسه‌های پلاستیکی مصرف شده و رنگی اکیدا خودداری شود.
- در صورت استفاده از ظروف یک‌بار مصرف، این ظروف باید مخصوص مواد غذایی گرم یا سرد باشند.
- غذا از زمان پخت تا هنگام توزیع باید کاملا داغ باشد.
- در مدارسی که امکان پخت غذا نباشد و غذا توسط مسئولین مدرسه از مراکز پخت غذا تهیه می‌شوند، وضعیت بهداشتی مراکز پخت و شرایط حمل و نقل غذا باید مطابق با دستورالعمل اجرایی بازرسی بهداشتی از مراکز تهیه، تولید، توزیع، نگهداری، حمل ونقل و فروش مواد خوردنی و آشامیدنی به شماره ۱۸۰۳۹۲۰۹ معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باشد.
در مورد این نوع غذاها به نکات زیر نیز توجه شود :
- کم‌نمک باشد.
- کم‌چرب باشد و روغن به‌کار رفته، اسید چرب ترانس کمتر از دو درصد داشته باشد.
- کم‌قند باشد.
- غذا در حجم مناسب سرو شود.
- غذا در ظروف یک‌بار مصرف مناسب توزیع شود.
- از توزیع نوشابه‌های گازدار، ماء‌الشعیر و دلستر همراه با غذا یا مجزا خودداری و به جای آنها آب آشامیدنی سالم و دوغ بدون گاز و کم نمک عرضه شود.
- خرید و سفارش غذا از مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی بیرون‌بر توسط دانش‌آموزان یا والدین آنها به‌صورت جمعی یا انفرادی ممنوع است.
فهرست اقلام مجاز در پایگاه‌های تغذیه سالم
- هدف اصلی از تنظیم اقلام مجاز در پایگاه‌های تغذیه سالم، مصرف مواد غذایی با ارزش تغذیه‌ای بالا است و از محصولاتی در پایگاه‌های تغذیه سالم استفاده شود که دارای نشانگرهای رنگی تغذیه‌ای و ترجیحا نشانگر سبز رنگ باشند. این محصولات باید به تأیید واحد بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی برسد.
- ترغیب برای عرضه محصولات فوق در پایگاه‌های تغذیه سالم مدارس صورت گیرد و عرضه بیسکویت، کیک و کلوچه در اولویت آخر باشد.
فهرست مواد غذایی که عرضه آن در پایگاه بهداشت و تغذیه سالم، غیرمجاز است
تذکر: جدول فهرست مواد غذایی قابل عرضه در پایگاه تغذیه سالم و جدول مواد غذایی که عرضه آن در پایگاه تغذیه سالم غیرمجاز است، باید در محل مناسب و در معرض دید دانش‌آموزان و کارکنان مدارس نصب شود.