خبرایران: مترجم مجموعه کتاب‌های «داستان‌های کوتاه جهان»بهترین آموزش برای یک نویسنده و مترجم را خواندن دانست وگفت: برای چاپ کتاب‌های ما در خارج از ایران نباید به پراکنده‌کارهای که از برخی نویسندگانی که به نظر من نابغه هستند بسنده کرد و باید قبول کنیم که از اوج ادبیات جهان فاصله گرفته‌ایم .
به گزارش خبرنگارخبرایران، مراسم رونمایی از مجموعه کتاب «داستان‌های کوتاه جهان» روز دوشنبه ۱۳ دی‌ماه 1395 با حضور«مهدی قزلی» مدیرعامل بنیاد شعر و ادبیات داستانی و داستان‌نویس ،«ابراهیم زاهدی مطلق» معاون بنیاد شعر و ادبیات داستانی و داستان‌نویس ،«محمدعلی مهمان‌نوازان» مترجم کتاب،«دکترمسعودکوثری» مدیرعامل انتشارات علمی فرهنگی و اصحاب رسانه درکتابفروشی انتشارات علمی و فرهنگی برگزارو دراین مراسم «محمدعلی مهمان‌نوازان»مترجم کتاب ۲۳ جلدی «داستان‌های کوتاه جهان»اظهارداشت: وقتی اثری چاپ شد از حیطه نویسنده و مترجم خارج می‌شود و خود دارای ماهیت و شناسنامه‌ای است که بتواند از خود دفاع کند. به همین دلیل دفاعیه یا توضیحی راجع به کتاب‌ها ندارم.
مهمان‌نوازان تصریح کرد: آلن پو داستان کوتاه را داستانی دانسته است که بتوان سر میز شام برای دوستان تعریف کرد و سامرست موآم داستان کوتاه را داستانی می‌داند که بتوان در یک نشست آن را خواند و تعاریف داستان کوتاه برای زمانی است که داستان کوتاهِ کوتاه یا داستانک یا فلش‌بوک هنوز به وجو نیامده است اما آنچه برای من مهم است نگاه مارگارت اتوود به داستان کوتاه است.
وی افزود: این نویسنده مشهور کانادایی می‌گوید زمانی که شما با یک برشی از زندگی مواجه می‌شوید، می‌بینید، می‌شنوید و تخیل می‌کنید، فرصتی برای ایجاد یک داستان کوتاه به شما داده شده و اما اتفاقات بعدی است که داستانی را خوب یا بد جلوه می‌دهد. پس ار یافتن موضوعی برای خلق یک داستان کوتاه خوب، آنچه اهمیت دارد زاویه دید نویسنده است. اولین چیزی که برای انتخاب داستان‌ها مد نظر قرار گرفت تفاوت زاویه دید نویسندگان بود. نویسندگان متفاوتی از سراسر دنیا انتخاب شده‌اند و مسلما جهان‌بینی افرادی که در جزایر کوچکی زندگی می‌کنند با نویسنده‌ای مانند «ایزابل آلنده» متفاوت خواهد بود.
مهمان‌نوازان تاکید کرد: این پراکندگی زوایای دید، نویسنده‌ها و آدم‌ها برای من این امکان را فراهم کرد که به سراغ مجموعه‌ای جهان شمول بروم. یعنی مجموعه‌ای از تمام نویسندگان در سراسر دنیا و مسئله بعدی زیبایی خود داستان از دید کسی که آن را انتخاب کرده بود، است. همه این داستان‌ها در مجموعه‌های داستان کوتاه چاپ شده‌اند و هیچکدام در مجموعه‌ای که فقط از یک نویسنده باشد نیامده است. ملاک انتخاب آن‌ها در واقع زیبایی داستان‌ها بوده است.
وی اضافه کرد: زیبایی داستان‌ها، طبق تعریف آن در ادبیات، مد نظر گرفته شده است. چیزی که اهمیت دارد این است که وقتی نویسنده‌ای ناشناخته از یک جزیره را در کنار نویسنده‌ای مثل «جرس کارلو لوی» قرار می‌دهیم چه اتفاقی می‌افتد؟ مخاطب، اثر نویسنده‌ای را که می‌شناسد با ذهنیتی که از او دارد می‌خواند و می‌داند داستانی که می‌خواند به احتمال زیاد ارزش خواندن را دارد. ولی بعد از آن با نویسنده‌ای از کشوری مثل گویان مواجه می‌شود و نتیجه آن ایجاد قیاس بین آن‌ها است.
این مترجم خاطرنشان کرد: وقتی این آثار در یک مجموعه قرار می‌گیرد خوانده می‌شود. در این مرحله سلیقه مخاطب قابل پیش‌بینی نیست؛ چنانچه بسیاری از مخاطبین داستان‌های ساده این مجموعه را به داستان‌های «آلنده» ترجیه می‌دهد و در همه مجلد‌های این مجموعه از ۴ قاره اصلی آثاری وجود دارد. تمامی نویسندگان آثار، معاصر و پس از ۱۹۹۰ هستند. هچنین همه داستان‌های مدرن هستند و کلاسیک محسوب نمی‌شوند.
وی بهترین آموزش برای یک نویسنده و مترجم را خواندن دانست و تاکید کرد: برای چاپ کتاب‌های ما در خارج از ایران نباید به پراکنده‌کارهای که از برخی نویسندگانی که به نظر من نابغه هستند بسنده کرد و باید قبول کنیم که از اوج ادبیات جهان فاصله گرفته‌ایم . اگر قبول کنیم که ضعف داریم کار ما راحت‌تر خواهد بود و نویسندگان اکثرا به صورت تجربی این حرفه را آموخته‌اند و اگر این داستان‌ها به خوبی خوانده و درک شود بهترین آموزش است.
مهمان‌نوازان در پایان سخنان خود از کمک‌های خوب، مشاوره و پشتیبانی دکترمسعود کوثری و انتشارات علمی فرهنگی تشکر کرد و گفت: چندین بار تجدید چاپ کتاب «من او» را نشان دهنده این موضوع دانست که ما نمی‌توانیم باز هم مثل آن اثر را تولید کنیم و ترجمه «داستان‌های کوتاه جهان» در اختیار قرار دادن آن به زبان فارسی را مهمترین اتفاق آن، جدای از انتخاب آثار خوب و زیبایی داستان است و که این مجموعه شامل حدود ۳۰۰ داستان کوتاه با ترجمه یک مترجم با لحن‌های متفاوت است.
زاهدی مطلق: ترجمه شبیه به وارد کردن خودروی خارجی است
ابراهیم زاهدی مطلق معاون بنیاد شعر و ادبیات داستانی دراین مراسم اظهارداشت:درمجموعه کتاب «داستان‌های کوتاه جهان» داستان‌های خوبی ترجمه شده و انتخاب‌های خوبی هم صورت گرفته است.
زاهدی تصریح کرد: داستان کوتاه محصول دنیای مدرن و عصر مدرنیست و داستان‌های مینیمال و مینیمالیست محصول پس از جنگ جهانی دوم است و پس از جنگ که هم درد و آلام بیشتر شده و هم حوصله نویسنده کم شد و هرچند مسائل برای گفتن زیاد بود ولی حوصله‌ای برای بازگونی این مسائل وجود نداشت. به همین دلیل نویسندگان مانند کار روزنامه نگاری مسائلی را به کوتاهی بیان کرده و رد شده‌اند.
وی ادامه داد: مانند ستون اخبار روزنامه که در آن اخبار مهم به صورت تیتروار منتشر می‌شود در سال های پس از جنگ نیز این داستان‌ها به صورت تیتر و کوتاه مانند یک تلنگر گفته شده است. داستان های کوتاه را از این منظر می توان بررسی کرد.
معاون بنیاد شعر و ادبیات داستانی با اشاره به مقدمه کتاب «ژاک قضا و قدری و اربابش» نوشته امیر مشیری که در آن از سفارت فرانسه به دلیل کمک به وی و ایجاد امکانات خوب برای ترجمه کتاب در جنوب فرانسه، مکانی که اتفاقات داستان رخ می‌دهد، تشکر کرده عنوان داشت: اکثرا نویسندگان از هیچ سفارت یا سازمانی بابت کمک به او برای ترجمه تشکر نمی‌کنند، چون اصولا کسی چنین کمکی به او نمیکند.
وی درخصوص انتخاب کتاب مطابق با نیازهای جامعه گفت: گاهی طبق تصمیم شهرداری تهران، نقاشی‌های نقاشان بر سر در خیابان‌ها و تابلو ها، مترو و غیره به نمایش در می‌آید. مادلیل این حرکت و این که با چه مسیر گفتمانی این تابلو‌ها انتخاب می‌شود را نمی‌دانیم. مانند کتاب‌هایی که ترجمه می‌کنیم ولی نمی‌دانیم که آیا مورد نیاز ما هست یا نه؟ مسیر ترجمه و انتخاب کتاب‌ها یک مسیر گفتمانی است و باید معلوم شود جامعه ما نیازمند چه کتاب‌هایی است و در جامعه مشکلاتی داریم که شاید متناسب با مشکات امروز اروپا نیست و ممکن است مثلا مانند مشکلات جامعه شرق آفریقا یا ژاپن باشد. آثاری که انتخاب می‌کنیم باید مورد نیاز ما باشد.
معاون بنیاد شعر و ادبیات داستانی ابرازداشت: در داوری جایزه جلال آثاری در بخش رمان وجود داشت که کاملا به شکل مقاله نوشته شده بود. این سبک نوشتن در اروپا رایج شده است در حالی که اصلا در کشور ما پذیریفته نمی‌شود. ما متهم شدیم که سواد داوران جایزه جلال کم بود. این موضوع حاصل ناهماهنگی موجود بین قشر کتاب‌خوان، داوران، نویسندگان و عموما مترجمان است.
وی یادآورشد: این نوع کتاب‌ها عموما توسط کسانی نوشته شده که به آثار اروپایی دسترسی داشتند و اطلاع داشتند که مساله روز در اروپا چه مدل نوشتنی است. حال اگر اینجا پذیرفته نشود گفته می‌شود که ما کهنه‌گرا هستیم و ترجمه شبیه به وارد کردن خودروی خارجی است و اگر این خودرو با هدف و انتخاب‌شده و برای تربیت سلیقه ما وارد کشور شود بسیار خوب و باعث ارتقاء ما است. ولی اگر منجر به توقف تولید شود، یعنی ترجمه باعث توقف نوشتن شود، مانند اتفاقی که در حوزه کوک و نوجوان افتاد، مفید نخواهد بود. چنانچه در حال حاضر برای تهیه کتاب کودک مستقیما به سمت کارهای ترجمه‌ای می‌رویم.
بنابراین گزارش، مجموعه ۲۳ جلدی داستان‌های کوتاه جهان توسط انتشارات علمی و فرهنگی و با ترجمه محمدعلی مهمان نوازان به چاپ رسیده است.