نخستین نشست کتاب‌خوان ویژه نابینایان استان تهران برگزار شد

به گزارش خبرایران از روابط عمومی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، روز سه‌شنبه (21 دی ماه) سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی تهران (پارک شهر) میزبان نشست کتاب‌خوان ویژه نابینایان بود. حضور و مشارکت روشندلان موفق و فعال جامعه در این نشست، حال و هوای متفاوتی به کتاب‌خوان داد و در عین حال تلنگری برای بیداری بود. از میان 12 شرکت کننده این نشست، 8 تن از آنان معرف آثار تألیف و ترجمه خود بودند، و از این منظر شاید کتاب‌خوان ویژه نابینایان در مجموعه این سلسله نشست‌ها بی نظیر باشد. جدای از این امر، ملاقات چهره‌های حاضر در این نشست بیش از هر چیز به اثبات رساندکه توانمندی هر فرد، بسته به تلقی وی متفاوت است و هیچ عاملی از بیرون صلاحیت تعریف و تعیین مرز پیشرفت بشری را ندارد.

21 دی ماه 1394 کتاب‌خوان، مفتخر به میزبانی گستره وسیعی از شرکت‌کنندگان بود. نویسنده‌ای 13 ساله با بیانی رسا و کلامی شیوا، یکی از اساتید به‌نام شاهنامه‌پژوه ایران، حافظ کل قرآن‌کریم، شاعرانی با ابیاتی شنیدنی و... نمونه‌هایی از میهمانان برجسته این نشست بودند.

در این گزارش شما را به مرور نشست کتاب‌خوان ویژه نابینایان دعوت می‌کنیم.

«جامعه شناسی معلولیت: تبیین جامعه شناسی تبعیض علیه معلولین» نخستین کتاب ارائه شده در این نشست بود که توسط فرزانه شاهمرادی، کتابدار کتابخانه شهید باهنر شمیرانات معرفی شد. «جامعه شناسی معلولیت» نوشته خدیجه جبلی، در 312 صفحه، سال 1391 از سوی نشر علمی منتشر شد. این اثر که با هدف کشف چگونگی تولید و بازتولید تبعیض علیه معلولین در جامعه و تشخیص تبعات و پیامدهای آن تدوین شده است، شامل سه بخش کلی و چند فصل می‌باشد؛ بخش نخست، طی دو فصل با عناوین «جامعه شناسی معلولیت» و «جامعه شناسی تبعیض» مروری بر ادبیات موضوع دارد؛ بخش دوم، به مطالعه موردی آموزش و پرورش دانش آموزان کم بینا در سطح شهر تهران می‌پردازد؛ در بخش پایانی این کتاب، نظریه تئوری ساخت اجتماعی ناتوانی ارائه شده است، که طی آن ثابت می‌شود، ناتوانی ساختی اجتماعی دارد و توسط جامعه تولید و بازتولید می‌شود.

 در این کتاب مسائل و مشکلات معلولان در حیطه‌های گوناگون اجتماعی و شخصی، وضعیت‌هایی طبیعی و از پیش تعیین شده تلقی نشده، بلکه همچون هر پدیده اجتماعی دیگری که در جریان کنش‌ها و روابط اجتماعی ساخته و بازتولید می‌شود، مورد بررسی قرار می‌گیرد.

کتاب‌خوان با معرفی کتاب «لمس بام دنیا» توسط علی صابری، عضو نابینای شورای اسلامی شهر تهران ادامه پیدا کرد. وی که به صورت نیمه حرفه‌ای ورزش کوهنوردی را دنبال می‌کند، پس از خواندن معرفی کوتاهی از این کتاب در روزنامه ایران سپید، و مطالعه متن کامل آن، این کتاب را از آثاری می‌داند که دید و نگاه دیگران را به مقوله نابینایی اصلاح می‌کند.

کتاب «لمس بام دنیا» اثر اریک واینهایر، ترجمه بهروز خباز بهشتی، در 496 صفحه و قطع وزیری، سال 1390 از سوی انتشارات نغمه نواندیش منتشر شد. این کتاب، سرگذشت اریک واینمایر، کوهنورد نابینای آمریکایی است؛ اریک در سال 1968 در کشور آمریکا متولد شد. وی با بیماری شبکیه‌ چشم متولد و در سن سیزده سالگی به طور کامل از نعمت بینایی بی‌بهره شد. با اینحال، او پس از فارغ‌التحصیلی از دانشسرای دانشگاه کمبریج در دوره‌ی کارشناسی ارشد، به‌ عنوان آموزگار مشغول به کار شد. آوازه‌ واینهایر زمانی در دنیا فراگیر شد که در سال 2001 به‌عنوان نخستین نابینا به قله‌ی اورست، بلندترین کوه جهان به ارتفاع 8848 متر صعود کرد. او در سال 2008 موفق به دریافت نشان "هفت قله (Seven Summit)" شد. این نشان به کوهنوردانی تعلق می‌گیرد که توانسته‌اند به بلندترین قله‌های 7 قاره‌ی آسیا، اروپا، اقیانوسیه، آمریکای شمالی، آمریکای جنوبی، آفریقا و جنوبگان صعود کنند.

این کتاب تاکنون در ده کشور جهان و به شش زبان چاپ شده است.

در ادامه این نشست، استاد قدمعلی سرامی، نویسنده، روزنامه‌نگار و مترجم به معرفی یکی از آثار خود با عنوان «قالیچه سلیمان» پرداخت. این اثر که در سال 1394 از سوی نشر علمی فرهنگی منتشر شد، داستانی کودکانه است که به زبان شعر بیان می‌شود؛ با اینحال پیام این داستان به گروه سنی خاصی از مخاطبان محدود نمی‌شود. قدمعلی سرامی که در زمره اساتید شاهنامه‌پژوه ایران بشمار می‌رود، به قرائت بخش‌هایی از «قالیچه سلیمان» برای حضار پرداخت.

«تفاوت روح و نفس از دیدگاه قرآن و روایات» از دیگر آثار ارائه شده در این نشست بود، که توسط نویسنده آن دکتر فاطمه حسینی علایی، استاد دانشگاه، معرفی شد. این کتاب در 178 صفحه و قطع وزیری، سال 1391 از سوی انتشارات طراوت منتشر شد.

این کتاب که حاصل پایان‌نامه کارشناسی ارشد نویسنده است، به موضوع ارتباط بین انسان، قرآن و خدا می‌پردازد و تفاوت‌های روح و نفس را از دیدگاه قرآن و روایات اسلامی بررسی می‌کند. کتاب با مقدمه کوتاهی درباره عالم خلق و عالم امر آغاز و با توضیحاتی مفصل درباره ماهیت روح ادامه می‌یابد؛ در این بخش، معانی متعدد روح و تفسیر این واژه در قرآن و مفهوم آن در روایات ائمه اطهار بررسی می‌شود؛ بررسی مفهوم نفس و حقیقت آن در تفاسیر آیات قرآن و روایات اسلامی و همچنین ارتباط بین نفس و روح از دیگر مباحث این کتاب است.

در ادامه این نشست کتاب «زندگی در عیش، مردن در خوشی» توسط محمد خوانین‌زاده، مدیر مؤسسه رودکی و استاد دانشگاه ارائه شد. این کتاب نوشته «نیل پست‌ من» و ترجمه صادق طباطبایی است که در 351 صفحه، سال 1392 از سوی انتشارات اطلاعات به چاپ رسید.

خوانین‌زاده در معرفی این اثر گفت: نیل پست من، از منتقدین عرصه تکنولوژی‌های رسانه‌ای است که این کتاب را در سال 1985، زمانیکه انقلاب صنعتی دیجیتال در مراحل جنینی بود، نگاشت؛ کتاب، حاوی پیش‌بینی تأمل برانگیز وی از غلبه رسانه بر زندگی انسان است.

پست من که جامعه شناسی امریکایی و از سرشناس‌ترین چهره‌هایی است که تأثیر رسانه‌ها، به ویژه تلویزیون، را بر افکار و عقاید افراد بررسی کرده است، در این کتاب به دنبال روشن ساختن و تبیین کیفیت بهره‌گیری و استفاده قدرت‌های بزرگ و وابسته به کانون‌های اقتصادی و سیاسی جهان برای سلطه فرهنگی بر جوامع بشری است. وی معتقد است که رسانه‌های بصری به ویژه ماهواره و تلویزیون با برنامه‌های تفریحی و سرگرم کننده، عامل انهدام فکر، اعوجاج اندیشه و زوال فرهنگی در جامعه بشری است.

کتاب‌خوان، با معرفی کتاب توسط زهرا شجاعی، جوان‌ترین نویسنده شرکت کننده در نشست ادامه پیدا کرد. وی که در 13 سالگی موفق به تألیف دو اثر با عناوین «خانواده خرسی خانم» و «من می‌توانم» شده است، در خصوص آثار خود گفت: از دوران کودکی پدر و مادرم برایم قصه می‌خواندند؛ کوچکتر که بودم علاقه‌ام به شنیدن قصه، مرا به قصه‌گویی برای عروسک‌هایم ترغیب می‌کرد. مادرم این قصه‌ها را یادداشت می‌کرد و «خانواده خرسی خانم» تعدادی از قصه‌های من برای عروسک‌هایم است که در قالب کتاب منتشر شد.

«من می‌توانم» اثر دیگری از زهرا شجاعی است. این کتاب روایتی از زندگی این نویسنده نوجوان است که به بیان نحوه ارتباط جامعه با فردی نابینا می‌پردازد.

در ادامه، فرنود فریور نویسنده کتاب «آرزوی پدربزرگ» به معرفی کتاب خود پرداخت. این کتاب که روایتگر داستان زندگی پیرمردی است که با آرزوی آباد کردن روستای خود و فراهم آوردن امکانات لازم راهی شهر می‌شود. «آرزوی پدربزرگ» سال 1377 توسط انتشارات ستایش به چاپ رسید.

فریور همچنین به قرائت قطعاتی از اشعار خود برای حضار پرداخت.

کتاب «VIP؛ مقدمه‌ای بر مدیریت هتلداری»، دیگر اثر ارائه شده در این نشست بود که توسط محمدرضا آبادی‌کریمی، مدیرعامل مؤسسه انتشاراتی آبادی و مترجم معرفی شد. وی که پس از ورود به دنیای گردشگری و هتلداری، گذراندن دوره مدیریت هتلداری و دوره مدیریت فنی دفاتر خدمات مسافرتی، متوجه کمبود منابع آموزشی در حوزه صنت هتلداری شد، با راهنمایی یکی از اساتید خود، کتاب «VIP؛ مقدمه‌ای بر مدیریت هتلداری» را ترجمه کرد. این کتاب نوشته دنیس ال فاستر، حاوی مباحث تاریخچه هتلداری، مدیریت مالی و بازاریابی هتل است که در سال 1388 از سوی انتشارات هژبر به چاپ رسید.

در ادامه نشست کتاب « نقدنامه علوم اجتماعی» از تألیفات دکتر مسعود گلچین، توسط وی معرفی شد. نقدنامه علوم اجتماعی (2) ویژه نظریه‌های جامعه شناسی در سال 1393 از سوی انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شد.

این مجلد از نقدنامه، سومین مجموعه نقد کوتاه در خصوص کتاب‌های حوزه علوم اجتماعی و اولین مجموعه‌ای است که صرفاً به گزیدهای از نقدهای انجام شده پیرامون برخی از کتابهای نظریههای جامعهشناسی اختصاص یافته است.‌ در این اثر نزدیک به 50 عنوان کتاب مهم در حوزه نظریه‌های جامعهشناسی اعم از تألیف و ترجمه مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.

کتاب‌خوان با معرفی مجموعه شعر «من تو را کال نخواهم چید» توسط مهین زروقی، شاعر این اثر ادامه یافت. این دبیر بازنشسته که در اثر تجربه سالیان تدریس خود مشکلات کودکان نابینا را در زمینه تصویرسازی و شبیه سازی دریافته است، موضوع اصلی این کتاب را انس و الفت یک نابینا با دنیای تصویر و رنگ می‌داند. این مجموعه شعر سال 1383 توسط انتشارات دانژه به چاپ رسید.

در ادامه، کتاب «راهنمای تفکر نقادانه» نوشته ام نیل براون و اسوارت ام کیلی و ترجمه کورش پناهنده، توسط پرستو ولدخان، مسئول بخش نابینایان کتابخانه حسینیه ارشاد معرفی شد. وی با تأکید بر ضرورت به کارگیری تفکری نقادانه در عصر هجوم انبوه اطلاعات، این کتاب را راهنمایی عملی و کاربردی برای آموختن مهارت تفکر انتقادی دانست، که در قالبی ساده و طبقه بندی شده به ارائه مباحث مورد نیاز در این زمینه می‌پردازد.

ولدخان، همچنین از وجود نسخه گویای این کتاب در بخش نابینایان کتابخانه حسینیه ارشاد خبر داد.

نشست کتاب‌خوان با معرفی کتاب «سرنوشت تقویم» توسط جواد حسینی، مترجم، مؤلف، مدرس، برنامه‌نویس، رئیس هیأت مدیره شرکت خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات نوپندار و مدیر انجمن پژوهشی آسیب‌های بینایی ادامه یافت.

 حسینی ضمن تقدیر از نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور به دلیل توجه به کتابداری و کتابخوانی نابینایان، تصریح کرد: در اهمیت اینگونه نشست‌ها، همین بس که هنوز وقتی نابینایان به بانک‌ها مراجعه می کنند، به آنان گفته می شود که طبق قانون سال 1317 و 1357 نابینایان و بی‌سوادان، به دلیل اینکه نمی‌توانند بخوانند، حق استفاده از خدمات بانکی را بدون همراهی معتمد ندارند؛ در حالیکه امروز دیگر این مسأله مطرح نیست. در مجلس شورای اسلامی قانون می‌گذارند که نابینایان و افراد با تحصیلات پایین، حق ورود به مجلس را ندارند؛ در صورتی که در تمامی کشورهای پیشرفته نابینایان را در زمره افراد با تحصیلات پایین قرار نمی‌دهند.

 وی در ادامه به معرفی کتاب «سرنوشت تقویم»، پژوهشی تاریخی درباره انواع تقویم‌های ایرانی و اسلامی با استفاده از علم نجوم و جغرافیا پرداخت. این کتاب که با همکاری نجمه موسوی و جواد حسینی نگاشته شده است، سال 1393 از سوی انتشارات تحسین به چاپ رسید.

 مدیر انجمن پژوهشی آسیب‌های بینایی پس از معرفی این کتاب، متولیان کتاب و کتابخوانی کشور را اعم از نهاد کتابخانه‌های عمومی، کتابخانه ملی و سایر ارگان‌ها مورد خطاب قرار داد و گفت: پیشنهاد من این است که مسأله OCR نابینایان را جدی بگیرند؛ چراکه حل این مشکل، امکان تبدیل کتاب‌های کاغذی به نسخه دیجیتال را برای نابینایان فراهم می‌کند.

وی در ادامه ضمن پیشنهاد، تشکیل کتابخانه ملی گویای آنلاین نابینایان، بیان کرد: لازم است تمامی منابع صوتی ایران که حدود 100 هزار ساعت کتاب گویاست، جایی جمع‌آوری و با رعایت ضوابط کپی‌رایت در اختیار نابینایان و فارسی زبانان ایران و جهان گذاشته شود.

رئیس هیأت مدیره شرکت خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات نوپندار، با قرائت شعری طنز، که بسیار مورد استقبال حضار قرار گرفت، به سخنان خود خاتمه داد.