خبرایران : رئیس انجمن حبوبات ایران با اشاره به افزایش مصرف در نیمه دوم سال گفت: مصرف حبوبات در ششماهه دوم سال همواره بیشتر از نیمه اول است. بنابراین از همین حالا باید برای تأمین نیاز بازار برنامهریزی شود. اگر در برداشت داخلی با مشکلاتی مانند آفت یا کمبود آب مواجه شویم، باید کمبود از طریق واردات جبران شود.
به گزارش خبرایران، نشست خبری «انجمن حبوبات ایران» صبح امروز یکشنبه 30 شهرویرماه 1404 با حضور «داوود لپهچی » رئیس انجمن حبوبات ایران و ، «سید عبدی افتخاری» دبیر انجمن حبوبات ایران اصحاب رسانه در محل انجمن برگزار و در این نشست خبری «داوود لپهچی » رئیس انجمن حبوبات ایران اظهار داشت: باید یک چارچوب مشخص برای رفع تعهدات تجار در سامانه جامع تجارت تعریف شود. در حال حاضر رفع تعهد ارزی نزد بانک مرکزی بیش از شش ماه زمان میبرد، در حالی که ثبت سفارش روزبهروز کاهش یافته است. یکی از همکاران انجمن تماس گرفت و گفت از ۳۰۰ تن سهمیهاش تنها ۷۰ تن تأمین شده که معادل ۱۵ درصد است. این روند کاهشی در حالی رخ داده که در تابستان ۶۶ هزار تن واردات داشتیم اما در بسته پاییز این رقم به ۵۷ هزار تن کاهش یافته است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر وضعیت بازار از نظر حجم کالا مناسب است. بیشترین واردات مربوط به عدس بوده که به دلیل واردات بالا در دو فصل گذشته، امسال کاهش داشته است. البته این کاهش برای برخی واردکنندگان مشکلساز شده، چرا که سهمیه مشخصی نداریم. بهطور مثال یک واردکننده بر اساس برنامهریزی اقدام به خرید میکند اما ناگهان سهمیه او از ۵۰۰ تن به ۱۰۰ تن کاهش پیدا میکند. نبود آمار و سهمیه دقیق یکی از مشکلات جدی ماست.
رئیس انجمن حبوبات ایران با اشاره به افزایش مصرف در نیمه دوم سال ابرازداشت: مصرف حبوبات در ششماهه دوم سال همواره بیشتر از نیمه اول است. بنابراین از همین حالا باید برای تأمین نیاز بازار برنامهریزی شود. اگر در برداشت داخلی با مشکلاتی مانند آفت یا کمبود آب مواجه شویم، باید کمبود از طریق واردات جبران شود. بهطور معمول ۷۰ درصد نیاز کشور از تولید داخلی و ۲۵ درصد از واردات تأمین میشود. هرگونه مشکل در برداشت داخلی با افزایش واردات جبران خواهد شد. البته آمار نهایی برداشت تا آبان مشخص میشود.
وی با اشاره به روند واردات توضیح داد: هرگاه ثبت سفارش باز شود، کالا ظرف دو ماه وارد کشور میشود. زیرا بخش زیادی از حبوبات از کشورهای همسایه مانند روسیه، ازبکستان و افغانستان وارد میشود که فاصله کمی دارند. بهعنوان مثال عدس از روسیه و ازبکستان، و اخیراً لوبیا از افغانستان وارد میشود. این در حالی است که واردات نخود از آفریقا یا عدس از کانادا زمانبرتر خواهد بود. البته مدیریت بازار بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است و ما اطلاعات لازم را در اختیار این وزارتخانه قرار میدهیم.
لپهچی ادامه داد: بازار عدس هماکنون اشباع است، اما در مورد لوبیا قرمز باید برنامهریزی شود. پارسال در آبانماه بارها به وزارت جهاد کشاورزی یادآوری کردیم که نیاز به واردات لوبیا چیتی وجود دارد. بهعنوان نمونه، در سال ۱۴۰۳ حدود ۹ هزار تن لوبیا چیتی وارد شد، اما امسال تا نیمه اول سال نزدیک به ۸ هزار تن وارد شده است. بنابراین در نیمه دوم سال نیز همچنان واردات لوبیا ادامه خواهد داشت.
وی با بیان اینکه انجمن حبوبات شامل تولیدکنندگان، واردکنندگان، صادرکنندگان و صنایع تبدیلی است، خاطرنشان کرد: یکی از اولویتهای انجمن حمایت از دهکهای پایین جامعه است، چرا که حبوبات بخش مهمی از سفره آنان را تشکیل میدهد. هرگونه افزایش قیمت مستقیم بر مصرف اثر میگذارد. وقتی لوبیا ۵۰۰ هزار تومان بود، مصرف کاهش یافت. اکنون نیز با افزایش قیمت گوشت قرمز، پیشبینی میشود مصرف حبوبات افزایش یابد. اما باید توجه داشت که نسبت به سال ۱۳۹۹ تولید حبوبات کاهش یافته است.
لپهچی عنوان داشت : سرانه مصرف حبوبات در ایران حدود ۱۰ کیلوگرم است که ۳ تا ۴ کیلوگرم کمتر از میانگین جهانی (۱۳ تا ۱۴ کیلوگرم) است. باید برنامهریزی کنیم تا مصرف حبوبات به سطح جهانی نزدیک شود. افزایش قیمت گوشت قرمز میتواند موجب افزایش تقاضا برای حبوبات شود، چرا که حبوبات منبع پروتئین سالمتری نسبت به گوشت هستند. از سوی دیگر، مشکلاتی مانند کمبود آب و آفات سبب میشود حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد نیاز کشور از طریق واردات تأمین شود. دولت نیز برای واردات حبوبات همانند سایر کالاهای اساسی ارز اختصاص میدهد.
رئیس انجمن حبوبات ایران بیان داشت: به دلیل محدودیتهای ارزی، سهمیه تخصیصیافته به واردکنندگان از ۶ ماه به ۳ ماه کاهش یافته و همین امر باعث کاهش ۲۰ درصدی واردات نسبت به سال گذشته شده است. اگر این روند ادامه یابد، در آینده مشکلات جدی در تأمین حبوبات خواهیم داشت.واردکنندگان توان مالی ایستادن چندماهه در صف تخصیص ارز را ندارند و این موضوع موجب بیانگیزگی برای واردات میشود.
وی با اشاره به تأثیر تحریمها گفت: ما بیش از ۴۰ سال است که با تحریم مواجهیم و این موضوع جدیدی نیست. اما در صورت فعال شدن مکانیزم ماشه،باید گفت برخی کالاها از طریق کشورهای ثالث وارد میشوند که این هزینهها را افزایش میدهد.
لپهچی تأکید کرد: دو دغدغه اصلی ما تأمین نیاز بازار و حمایت از مصرفکننده نهایی است. اگر صرفاً از تولیدکننده داخلی حمایت کنیم و واردات کاهش یابد، فشار قیمتی بر سفره مردم بیشتر خواهد شد. بنابراین باید هم از تولید داخلی حمایت کرد و هم برای جبران کسریها از واردات استفاده نمود. واقعیت این است که هزینه تولید در ایران به دلیل تورم و نبود مکانیزاسیون بالاست و در نتیجه، کالای وارداتی در بسیاری موارد ارزانتر از تولید داخلی تمام میشود.
رئیس انجمن حبوبات ایران با اشاره به موضوع قیمتگذاری حبوبات اضافه کرد: قیمت حبوبات مانند سایر کالاهای اساسی بر اساس نرخ جهانی مشخص میشود. گاهی تفاوت قیمت به دلیل کیفیت پایینتر است. در حبوبات ما با مسئلهای به نام بار نو و کهنه و همچنین درشت و ریز بودن مواجهیم. بهعنوان مثال، میان عدس ریز و عدس درشت حدود ۲۰۰ دلار اختلاف قیمت وجود دارد. نخود نیز از سایز ۶ شروع میشود تا سایز ۱۱ که قیمت بسیار بالایی دارد و واردات آن برای ایران صرفه اقتصادی ندارد. بنابراین اگر واردکنندهای به دنبال کالای ارزانتر است، معمولاً دلیلش انتخاب سایز یا کیفیت پایینتر است.
وی افزود: قیمتگذاری داخلی طی فرآیندی مشخص و با حضور نمایندگان اتاق بازرگانی، جیتیسی، انجمن حبوبات، دادستانی و وزارت جهاد کشاورزی انجام میشود. در واقع، قیمتی که در کمیته تصویب میشود حاصل توافق حدود ۲۰ نفر از اعضا و یک قیمت واقعی است. بنابراین هرگونه تخطی از این روند، جایگاه وزارت جهاد را زیر سؤال میبرد.
لپهچی درباره چالشهای ارزی یادآورشد: برخی شرکتها به دلیل مشکلات انتقال پول، ناچار به واردات با روشهای غیررسمی میشوند. مثلاً شرکتی پولی در روسیه دارد اما نمیتواند آن را به ایران بیاورد، به همین دلیل کالا را وارد میکند تا از آن مسیر پولش را جابهجا کند. در برخی موارد هم شرکتها ثبت سفارش نهادههای دامی انجام دادهاند اما موفق به واردات نشدهاند. در این فاصله طولانی، ارزش کالای آنها کاهش یافته و حتی برخی با نگه داشتن کشتی در دریا قصد افزایش قیمت داشتهاند. این اقدام بازار را ملتهب میکند و در چنین شرایطی دولت مجبور است خودش واردات انجام دهد. البته تعداد این شرکتها اندک بوده و خبر آن نیز رسانهای شد.
رئیس انجمن حبوبات ایران با اشاره به صنایع کنسروسازی افزود: پارسال برخی صنایع کنسرو به دلیل مشکلات بازار متضرر شدند. ما همواره آمادهایم تا این صنایع را به عضویت انجمن درآوریم تا بتوانند از طریق انجمن با وزارت جهاد کشاورزی هماهنگ شوند. این صنایع پروانه تولید دارند و در صورت عضویت میتوانیم آنها را به کشاورزان و واردکنندگان معرفی کنیم. در این صورت، چرخ تولید کارخانهها بهتر میچرخد و مشکلی در تأمین مواد اولیه نخواهند داشت.
وی در پایان سخنان خود گفت : با توجه به افزایش واردات در سال جاری، وضعیت صنایع کنسرو مناسب است و مشکلی در تأمین مواد اولیه پیشبینی نمیشود. پارسال این صنایع با مشکل مواجه بودند اما امسال شرایط بهبود یافته است. مقایسه آمار سهماهه نشان میدهد که افزایش واردات حبوبات به تأمین بهتر بازار و صنایع کمک می نماید.
افتخاری : ثبت سفارش از فصلی به فصل دیگر تغییر میکند
سید عبدی افتخاری، دبیر انجمن حبوبات ایران نیز در این نشست خبری با اشاره به برخی چالشهای موجود در بازار حبوبات اظهارداشت: تغییر تأمین ارز واردات حبوبات از تالار اول به تالار دوم، گروه کالایی آن را از ۲۱ به ۲۲ منتقل کرد. همین امر، مشکلاتی را برای برخی واردکنندگان در راستای رفع تعهد ارزی ایجاد کرده است.
وی ابرازداشت : وزارت جهاد کشاورزی باید طی نامهای به رئیس سازمان توسعه تجارت، درخواست کند تا گروه کالایی حبوبات از ۲۲ به ۲۱ تغییر کند تا واردکنندگان حبوبات در سال ۱۴۰۲ بتوانند رفع تعهد ارزی کنند؛ اما این موضوع زمان بر شده و منجر به مسدود شدن حساب افراد گردیده است و انجمن از دی سال گذشته به دنبال رفع این مشکل است و تا امروز رفع نشده است.
دبیر انجمن حبوبات ایران به چالش دوم اشاره کرد و بیان داشت: ثبت سفارش از ۶ به ۴ ماه کاهش یافته و برای تمدید آن، دوباره زمان زیادی از دست میرود و ثبت سفارش از فصلی به فصل دیگر تغییر میکند و روند شفافی در این حوزه وجود ندارد. به عنوان مثال، سهمیه واردات یک شرکت به یکباره از ۳۰۰ تن به ۸۰ تن کاهش مییابد و دلیل آن توضیح داده نمیشود.
وی عنوان داشت: تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی زمان بر است. همین مسئله کالاها را در گمرک دپو و زمینه فاسد شدن بخشی از محصولات را فراهم میکند.
عبدی درخصوص واردات حبوبات از کشورهای همسایه هم خاطرنشان کرد: هند و پاکستان مصرف حبوبات بالا است؛ اما بخشی از لوبیا چیتی و ماش از افغانستان وارد میشود. همچنین با رایزنیهای انجام شده قرار است بخشی از لوبیا قرمز هم به این فهرست اضافه شود.
دبیر انجمن حبوبات در پایان سخنان خود گفت: بازار عدس اشباع است، درباره سایر اقلام باید پس از پایان برداشت حبوبات کشور که معمولاً تا اواخر آبان به طول میانجامد، اعلام نظر کرد.