به گزارش خبرایران، همزمان با سوم اردیبهشت ماه روز بزرگداشت شیخ بهایی و روز معمار، مراسم بزرگداشت روز معمار با موضوع آب و معماری با همت مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با همراهي و مشاركت جامعه حرفه‌ای و علمی معماری، مشتمل‌بر انجمن‌ها، مشاورين معماري و متخصصين دانشگاهي و با حضورغزال راهب رئیس مرکز تحقیقات راه، مسكن و شهرسازي، جمعی از مسئولان، معماران، اساتید دانشگاه، اعضای انجمن‌های تخصصی و فعالان حوزه معماری در محل سالن همايش دكتر پاكدامن مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی برگزار شد.
این مراسم با نگاه ویژه مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی به تلفیق هوشمندانه معماری ایرانی با عناصر طبیعی به ویژه آب و همچنین تاکید بر چالش‌های نوین در مدیریت منابع آبی و نقش معماران در خلق فضاهای سازگار با محیط‌زیست و بهره‌ور از آب، پذیرای جمع کثیری از اساتید، صاحب نظران، متخصصین، دانشجویان و دست اندرکاران حوزه معماری کشور بود.
سعید سادات‌نیا رئیس گروه معماری جامعه مهندسین مشاور، سیدمحمد بهشتی پیشکسوت حوزه فرهنگ و میراث فرهنگی کشور، سید علی اکبر موسوی رئیس انجمن صنفی مهندسان مشاور معمار و شهرساز و برخي از مسئولان وزارت راه و شهرسازي از حاضران در اين مراسم بودند.
رييس مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي در ابتدا با تأکید بر جایگاه معماری در توسعه سرزمین، گفت: معماری همواره میزبان معمارانی بوده که در آبادانی این سرزمین نقش داشته‌اند. هدف ما، توسعه معماری پایدار با تکیه بر دانش بومی و ارزش‌های فرهنگی است. وی همچنین با اشاره به اهمیت عنصر آب در معماری سنتی ایران افزود: این مراسم با مشارکت انجمن‌های تخصصی شکل گرفت تا جایگاه آب در معماری گذشته مورد بازخوانی قرار گیرد و تجربه‌های صورت‌گرفته در این زمینه به اشتراک گذاشته شود. این آغاز مسیری برای هم‌افزایی بیشتر در راستای توسعه معماری در کشور است.
جايگاه آب در معماری ایران مانند عنصر ساختمانی نبود، بلکه موضوعی بود که نقطه سکونت و آرامش فضایی در پیرامون آن شکل می‌گرفت. بنابراین آب نه تنها در معماری و ساخت و ساز نقش کاربردی داشته، بلکه نقش سمبولیک نیز در معماری و فضای سکونت ساکنان داشته است.
وی همچنین افزود: معماران و شهرسازان می‌توانند در تدوین اسناد و ابزارهای قانونی و سندهای مرتبط با مقررات معماری که بتواند به توسعه پایدار در موضوع ساخت و ساز بیانجامد یاریگر مرکز تحقیقات و وزارت راه و شهرسازی باشند.
غزال راهب در پايان ابراز امیدواری کرد، برگزاری این همایش به همفکری و هم افزایی همه معماران در راستای بهبود کیفیت سکونت، توسعه سرزمینی، دستیابی به اهداف معماری پایدار، پاسخگویی به نیازهای ساکنان و پاسداشت ارزش‌های بومی بپردازد.
در ادامه و پس از سخنرانی رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، سعید سادات‌نیا رئیس گروه معماری جامعه مهندسین مشاور، سخنرانی خود را ارائه نمود. بازخوانی تجربه مسابقه «معماری و آب» از سوی بنیاد معماری میرمیران از دیگر بخش‌های ویژه مراسم بزرگداشت روز معمار بود. با توجه به اهمیت آب و پیوند همیشگی آب و معماری در گذشته و حال و لزوم توجه معماران و طراحان به ترکیب مناسب این دو، تجربیات حاصل از برگزاری مسابقه معماری و آب که پیش از این به عنوان موضوع چهارمین دوره جایزه معماری میرمیران از سوی بنیاد میرمیران و با دعوت از تمامی معماران دانشجویان معماری طراحان و اندیشمندان جوان برگزار شده بود، از سوی حمید میرمیران ارائه شد.
از دیگر برنامه‌های این مراسم نیز می‌توان به برگزاری نمايشگاه پروژه‌های آب و معماری، ارايه دستاوردهاي تحقيقاتي در محورهاي: نوآوري‌هاي فناوري در مديريت و معماري، تجربيات موفق در طراحي محيط‌هاي آبي همچنين معرفی مجموعه گردشگری بام بستک توسط مشاوران ارگ بم کرمان، موزه آب بندرعباس توسط مهندسین مشاور کنت و همکاران، طرح ویژه بندر کنگ توسط مرکز تحقیقات راه مسکن و شهرسازی اشاره کرد.
در بخش پایانی این مراسم، بیانیه روز معمار از سوی دبیرخانه بزرگداشت این روز قرائت شد.
متن این بیانیه به شرح زیر است:
امروز در آستانه روز معمار، با محوریت «آب و معماری» گرد هم آمدیم تا بار دیگر بر اهمیت آب به عنوان منشا حیات در شکل‌گیری تمدن، فرهنگ و معماری ایرانی تاکید کنیم. آب این موهبت الهی و سرمایه بی‌بدیل طبیعی، همواره در قلب حیات و هنر معماری ایران جای داشته است. از قنات‌های هوشمندانه تا حوض‌خانه‌های دلنواز، از باغ‌های ایرانی تا آب‌نماهای شهری، آب نه تنها به عنوان یک نیاز زیستی بلکه به مثابه یک عنصر زیبایی شناختی، معنوی و پایدار در خلق فضاهای معمارانه نقش‌آفرینی کرده است.
در این گردهمایی با تامل بر جایگاه آب در معماری ایرانی بر چند اصل کلیدی شامل آب و خلق فضاهای پایدار، فناوری و نوآوری در مدیریت آب، تلفیق دانش بومی و مدرن، مسئولیت اجتماعی معماران و شهرسازان، هنر و زیبایی‌شناسی در پیوند با آب، تاکید می‌کنیم.
بهره‌گیری هوشمندانه از آب، برای خلق فضاهایی بدیع، پایدار و انسانی
در موضوع آب و خلق فضاهای پایدار، معماری ایرانی همواره در طول تاریخ نشان داده است که می‌توان با بهره‌گیری هوشمندانه از آب، فضاهایی بدیع، پایدار و انسانی آفرید. امروز نیز با توجه به چالش‌های مدیریت منابع آبی و ناترازی آب و انرژی، معماران و شهرسازان باید با نگاهی نوین و مسئولانه به طراحی فضاهایی بپردازند که همزمان با بهره‌وری حداکثری از آب به حفظ و احیای میراث طبیعی پرتوان تر از گذشته کوشا باشند.
مدیریت بهینه آب با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین ساختمانی و شهرسازی
در موضوع فناوری و نوآوری در مدیریت آب نیز در دنیای امروز فناوری‌های نوین ساختمانی و شهرسازی می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای در مدیریت بهینه آب ایفا کنند. از سیستم‌های متنوع آبخیزداری در طرح‌های کلان منطقه‌ای، شهری و معماری محیطی تا روش‌های متعدد بازیافت آب خاکستری تا معماری سبز و بهره گیری از دانش و تجربیات به روز جهانی مانند مصالح و فناوری‌های هوشمند، دانش بنیان و نانوتکنولوژی به همراه شیوه های نوین صنعتی سازی ساختمان در جوامع توسعه یافته که می‌توانند نقش بسیار موثری در تقلیل آب و انرژی داشته باشد استفاده کنند. معماران پیشرو و مولف باید با توجه به جایگاه راهبری آنان در طرح ها با به کارگیری آخرین دستاوردهای عملی و فنی، گام های بلندی در جهت کاهش مصرف آب و افزایش پایداری محیطی بردارند.
ضرورت تدوین ضابطه و دستورالعمل‌های اجرایی از تجربیات گذشتگان در مدیریت آب
در حوزه تلفیق دانش بومی و مدرن نیز تجربیات موفق گذشتگان در مدیریت آب، همچون قنات‌ها، بادگیرها و شبکه‌های آبی تاریخی، نشان دهنده عمق دانش بومی در تعامل با طبعیت است. امروز باید با ترکیب این دانش کهن با فناوری‌های نوین، راهکارهایی خلاقانه و کارآمد برای مواجهه با بحران آب ارایه داد. این راهکارها قاعدتا باید مبتنی بر پژوهش و مطالعات کاربردی بوده و به صورت ضوابط و دستورالعمل‌های لازم‌الاجرا تدوین شوند.
لزوم بهره‌مندی از معماری و شهرسازی برای حل چالش‌های زیست‌محیطی
در بخش مسئولیت اجتماعی معماران و شهرسازان نیز معماران به عنوان متولیان طراحی محیط زندگی انسان، مسئولیتی خطیر در قبال حفاظت از منابع آبی و ترویج الگوهای مصرف پایدار دارند. ما بر این باوریم که معماری و شهرسازی معاصر باید در خدمت حل چالش‌های زیست محیطی باشد و با رویکردی آینده‌نگر به سوی شهری هوشمند، تاب آور، مقاوم و همسو با طبیعت حرکت کند.
استفاده هنرمندانه و پایدار از آب در خلق فضاهای عمومی و خصوصی
در بخش هنر و زیبایی‌شناسی در پیوند با آب، این نکته ضروری است که آب همواره منبع الهام هنرمندان و معماران بوده است. امروز نیز باید با خلق فضاهای عمومی و خصوصی که آب را به شکلی هنرمندانه و پایدار به کار می‌گیرند به غنای زیبایی شناختی و کیفیت زندگی شهری بیفزاییم.
ضروت تدوین نظام‌نامه و مبحث بهینه‌سازی مصرف آب
این گردهمایی فرصتی بود تا لزوم تدوین نظام‌نامه و مبحث لازم‌الاجرا بهینه‌سازی مصرف آب و تشکیل پنجره واحد سیاستگذاری، تصویب قوانین به جهت مقابله عاجل و مسئولانه با حضور انجمن‌ها و تشکل‌های تخصصی حرفه‌ای که تجربیات ارزشمند آنها در نمایشگاه حاضر به ویژه در طراحی محیطی با رویکرد تقویت آبخوان‌ها و جلوگیری از فرونشست گسترده‌تر پهنه‌های شهری، کاشت فضاهای سبز با حداقل نیاز آبی، طرح‌های مرتبط با رفع مخاطرات ناشی از تنش‌های آبی در آثار میراث تاریخی و احیای مجدد آنها در دستور کار مدیران قرار گیرد.
باید عظمت معماری ایرانی در همزیستی با آب و هشداری برای توجه جدی به بحران‌های پیش رو در تمامی اقدامات برنامه‌ریزی و مکانیابی در قالب طرح‌های آمایشی مورد یادآوری و سیاستگذاری قرار گیرد.
ما معماران و شهرسازان ایران با یکدیگر میثاق می‌بندیم و متعهد می‌شویم که با بهره‌گیری از دانش، خلاقیت و مسئولیت‌پذیری در جهت حفظ و بهینه‌سازی منابع آبی و خلق فضاهایی پایدار برای نسل‌های آینده تلاش کنیم.