بیانیه پایانی دومین کنفرانس بناهای بلند

بیانیه پایانی دومین کنفرانس بناهای بلند ظهر چهارشنبه 2 دی 94 در سالن همایش‌های بین‌المللی برج میلاد تهران با حضور مهندس سیدمحمد بهشتی رییس شورای سیاست‌گذاری کنفرانس، دکتر حامد مظاهریان دبیر علمی کنفرانس و تعدادی دیگر از معاونان وزیر راه و شهرسازی، متخصصان، صاحب‌نظران و دیگر دستاندرکاران عرصه مهندسی و ساخت و ساز کشور برگزار شد.

در این مراسم که بیانیه آن توسط مهندس شادمهر راستین دبیر اجرایی کنفرانس قرائت شد، آمده است:

گروه تکنولوژی و ساختمان

ضرورت­های بناهای بلند در ایران در زمینه تکنولوژی و ساختمان

1. توسعه در بخش طراحی سیستم­های سازه­ای مناسب با توجه به شرایط زلزله خیزی کشور
2. بومی­سازی دانش طراحی و اجرایی ساختمان­های بلند با توجه به فرآیند رو به گسترش بناهای بلند در آینده نزدیک
3. گسترش فناوری­های نوین ساختمانی در زمینه اجرای ساختمان­های بلند با توجه به کاریرد روش­های سنتی و متداول غیرمناسب
4. تلاش برای ارتقاء طراحی ساختمان­های بلند با لحاظ عنوان معیارهای زیست محیطی و استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر و پاک
5. تجدید نظر در مورد مصالح ساختمان در بناهای بلند برای تحقق قابلیت کاربرد مجدد مواد در ساختمان و احتراز از تخریب بیشتر محیط زیست
6. تدوین مبانی طراحی ساختمان­های بلند در مقررات ملی ساختمان و الزامی شدن ضرورت­های طراحی در جامعه معماری و مهندسی کشور
7. ارائه فرایندهای برنامه­ریزی و مدیریت پروژه در کشور برای اجرای ساختمان­های بلند متناسب با ظرفیت‌های اجرایی و اقتصادی کشور و کاهش زمان و هزینه اجرای ساختمان­های بلند

گروه اقتصاد و مالی

1. دلایل اقتصادی برای ساخت بناهای بلند وجود دارد؛ دلایلی چون افزایش بهر­وری، استفاده از نوآوری، افزایش سرانه فضاهای عمومی، ... منوط به این که بناهای بلند در جای مناسب ساخته شود.
2. بناهای بلند غالباً در اراضی گران‌قیمت شهری ساخته می­شود، بنابراین با استفاده از اقتصاد مقیاس ( در مهندسی، در استفاده از فن­آوری، در صرفه­جویی انرژی، ... ) صرفه­جویی در ساخت صورت ­گیرد.
3. سوء شهرت بناهای بلند در ایران دلایل اقتصادی ندارد، بلکه دلایل شهرسازی، زیست‌محیطی و معماری دارد.
4. برنامه­های تامین مالی ساخت بناهای بلند باید قبل از شروع بنا به طور کامل تهیه شود و روش­های سنتی چون پیش فروش نمی­تواند این بناها را تامین مالی کند.
5. تامین مالی ساختاریافته با استفاده از بازارهای پول و سرمایه هر دو برای گردآوری منابع ساخت بناهای بلند روش مناسبی است.
6. بهر­ه­برداری از بناهای بلند در جهان بیشتر به شکل اجاره است و مالکان این بناها بیشتر نهادهای مالی عمومی چون صندوق­های بازنشستگی، صندوق­های مستغلات و شرکت­های سرمایه­گذاری است. اجاره­ی واحدها بیشتر طولانی و میان مدت است.
7. بازار رهن جاری کشور برای حمایت از واگذاری واحدهای بلند بسیار کوچک است.
8. تامین مالی بازسازی و نوسازی و نیز نظام نگهداری بناهای بلند نیز قواعد ویژه­ی خود را دارد.

کارگروه قوانین و مقررات

• برغم اینکه قانون پیش‌فروش ساختمان که در خصوص ساختمان‌های بلند و نیمه‌بلند جنبه اجرائی دارد و اقدامی مناسب برای ساماندهی امر پیش‌فروش و پیش‌خرید در چنین ساختمان‌هایی تلقی می‌شود، لکن رفع اشکال و ایراد موجود در آن موجب شده از زمان تصویب تاکنون بطور کامل به مرحله اجرا نرسد، از اینرو بررسی مجدد قانون پیش‌فروش و پیش‌خرید به عنوان یک الزام فعلی در تامین حقوق مدنی و حقوق شهروندی، مالکان و بهره‌برداران ساختمان‌های بلند مطرح است.
• توجه دقیق و همه‌جانبه به موضوع HSE (بهداشت، ایمنی و حفظ محیط زیست) که در حال حاضر در همه کارگاه‌های ساختمانی کشور بسیار ضروری است، در کارگاه‌های ساختمانی ساختمان‌های بلند اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. همراهی و مشارکت کلیه نهادهای دخیل در ساخت و ساز، بویژه ساختمان‌های بلند برای این مهم ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
• اقدام قوه قضائیه در بازنگری قانون تملک آپارتمان‌ها که طبعاً مشمول ساختمان‌های بلند و نیمه بلند است پس از گذشت قریب 50 سال از تصویب آن و ضرورت‌ها و نیازهای فعلی جامعه، اقدامی شایسته و درخور تقدیر است. این کارگروه پیشنهاد می‌نماید در راستای تکمیل و شمول کامل آن بر ساختمان‌های مربوط از نظریات بخش مهندسی ساختمان و تجارب سال‌های اخیر و پیش‌بینی وضع بهره‌برداری ساختمان‌های بلند در آینده نیز استفاده شود.

کارگروه مطالعات فرهنگی و اجتماعی

1. صیانت از حق حیات شهروندان، شهر و طبیعت مربوط به آن و هماهنگی میان ساخت‌وسازهای جدید با هویت و مقتضیات محلی و ملی.
2. طراحی برج‌ها با عنوان محله‌های عمودی و راسته‌های بازارها در چهارچوب برنامه جامع و تفصیلی و تلاش برای ایجاد فضای عمومی و مشجر از طریق زمین‌های آزاد شده با رویکرد افزایش کیفیت زندگی در شهرها.
3. تعیین حداقل‌های مشترک دربناهای بلند با رویکرد ارتقاء کیفیت ساکنان، همسایگان و شهر.
4. مبنا قرار دادن هویت ملی و فرهنگی در طراحی بناهای بلند

کارگروه معماری و شهرسازی

اسکان، استقرار و ساخت و ساز در ارتفاع ناشی از هر یک از دلایلی چون:

نیاز مبرم به افزایش تراکم در بافت شهرها به علت افزایش جمعیت و ضرورت بهره‌وری بیشتر از زمین شهری و ارتقاء خدمات، پرهیز از گسترش ابعاد فیزیکی در شهرها و یا تمرکز مراکز شهری و یا حتی ناشی از ارتقاء سطح کیفی واحدها در برج‌های مسکونی و یا دلایل اقتصادی و تامین مالی شهرها و .... باشد امروزه بلندمرتبه‌سازی را بعنوان واقعیتی مبین فراروی زندگی شهری قرار داده است.

نگاهی به دستاوردهای بین دو نشست در رسیدگی باالنسبه دقیقتر به موضوع بناهای بلند نکاتی را شایسته دقت نظر بیشتری قرار داده است.

• مکان‌یابی مناسب بناهای بلند در بافت شهر امری لازم، ضروری و قطعی است لذا تدوین آئین‌کاربردهای راهگشای این امر که مبنای تصمیم‌سازی و ارزیابی تاثیر و عملکرد این دسته از بناها پیش از احداث قرار گیرد، امروزه یک نیاز مبرم است.
• ملاحظات زیست‌محیطی با توجه به تاثیرگذاری و ماندگاری بناهای بلند می‌بایستی بعنوان یکی از محورهای اصلی تصمیم‌گیری، مکان‌یابی و ارزیابی بطور جد مد نظر قرار گرفته و در تدوین مقررات آئین‌نامه‌ها و سیاست‌گذاری‌ها ملحوظ گردد.
• ساخت‌وسازهای بلند عوارضی ثانوی را نیز به همراه داشته اند. از اهم آنها گرایش به احداث بنا و نفوذ در عمق زیر تراز همکف، عمدتاً ناشی از نیاز به تامین پارکینگ است. آثار مخرب زیست محیطی و جبران ناپذیر آن، تحمیل هزینه های سنگین، مخاطرات زمان اجرا، عدم اطمینان کافی از ایمنی بناهای عمیق نیازمند اقدام فوری و عاجل درخصوص نحوه عمل، تعیین ضوابط و مشخص نمودن محدوده تراز مجاز در این حوزه است.
• از آنجا که بناهای بلند از یک سو از دوام بیشتری در قیاس با سایر گونه های بنا برخوردارند و سوی دیگر نیز حوزه ی تاثیرگذاری گسترده تری دارند طرح و احداث آن به طور جد می بایستی با نگاه بر معماری سبز توام گردد. این امر نیازمند پایش و ارزیابی مستمر و پیگیر است که امروزه به مدد دست آوردهای فناورانه از همان مراحل اولیه تصمیم‌گیریها و طراحی کاملا میسر می باشد.
• ماندگاری یک بنا را بعنوان یکی از موثرترین شاخصه های معماری پایدار شناخته اند. اهمیت دادن به کیفیت معماری و ارائه یک اثر فاخر متکی بر ارزش های فرهنگی در تداوم دست آوردهای معماری بعنوان راهکاری در ایجاد ماندگاری یک بنای بلند تاکید می گردد.

شهرها در سراسر جهان، با ایجاد فشار بی‌سابقه‌ای بر روی مصالح و منابع انرژی به سرعت رو به رشد هستند. با توجه اهداف توسعه هزاره (SDGS) و پذیرش تعهدات ایران در کنفرانس تغییر اقلیم 2015 سازمان ملل متحد در پاریس نیاز جدی به کاهش میزان مصرف انرژی در بناهای بلند نیز احساس می‌شود. توسعه پایدار و متوازن راهنمای آینده ی الگوهای توسعه در دهه آینده خواهد بود. استفاده از منابع محیط، در حد توان اکولوژیک، بهره وری سبز و رفاه جامع برای شهروندان کلید اصلی است.

استفاده مناسب از منابع آب، انرژی و زمینی، بقای سرزمینی را تضمین می‌کند.